Marka nedir?
“Marka” kelimesi; Almanca’ da “Marc” yani sınır çizgisi anlamındadır. Bir terim olarak Türkçeye İtalyanca ‘Marca’ kelimesinden geçmiştir. İtalyancaya ise
İngilizce “Mark” yani işaret kelimesinden geçmiştir.
Ülkemizdeki Sınai Mülkiyet Kanunu markayı;
“ Marka, bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir.” şeklinde tanımlanmaktadır.
Markanın tarihi kimi araştırmacılara göre M.Ö. 5000 yılına dayanmaktadır. M.Ö. 600’lerde Babil’ li tüccarlar dükkânlarının üzerine faaliyet alanlarını gösteren işaretler asıyorlardı. M.Ö 2. Yüzyılda Antik Yunan’da büyük öneme sahip olan ve ticaretin temel bir dinamiği olan zeytin ve zeytinyağı üreticileri, ürünleri için özel seramik kaplar / küpler kullanmış ve bunların üzerine işlenen çeşitli işaretler ile zeytinyağının hangi üreticiye ait olduğunu göstermişlerdir. Modern anlamda marka 19. yüzyıl ortalarında büyük hayvan sürülerinin sahiplerince kullanılmaya başlanmıştır. Güneybatıdan orta batıya giden hayvanların diğer sürülerle karışmasını önlemek amacıyla marka kullanmaya başlamışlardır. Kısacası markanın 19. yüzyıldaki algısı tıpkı antik dönemlerdeki gibiydi: Farklılık.
Günümüzdeki algısına göre marka; bir ürün, hizmet, kişi ya da kurumun taşıdığı özelliklerin bütünüdür. Bunlar; imaj, bilinirlik, güvenilirlik, kültür, sürdürülebilirlik, itibar ve vaat şeklinde sıralanabilir.
Ürünlerin somut özelliklerinin yanı sıra markasıyla yansıttığı bazı duygusal ve psikolojik özellikleri vardır. Bu özellikler bir kimliği yansıtarak tüketicinin zihninde bir imaj oluşturur. Dolayısıyla marka bir isim olmanın ötesinde bir kimlik bir imaj ve konumlandırmaya hizmet eden bir kavram olarak görülmelidir.
Özetlemek gerekirse marka; fikir, fayda, farkındalık, vaat, farklılık, amaç, soyut/somut değerler ve disiplinler bütünü olmanın yanı sıra aynı zamanda görsel ve işitsel materyaller ile desteklenen sürekliliği, sürdürülebilirliği, dönüşümü, gelişimi olan önemli bir olgudur.